‘Aanvankelijk zondebesef‘, zo had het destijds in het schoolwerkplan benoemd kunnen zijn, maar zo’n plan hoefde toen nog niet. Het leerde je dat er een straffende god was, erger nog, dat die het in zijn hoofd kon halen om je zomaar met bijzondere uitdagingen te belasten, die je dan maar had te ondergaan, waartoe hij je dan wel weer de noodzakelijke genade kon toesturen, zij het dat je die dan eerst nog moest afsmeken.
Corona of Covid 19 lijkt zo’n uitdaging, alleen vermoeden we er als verlichte burgers de hand van god niet meer in, zelfs niet die van de duivel, eerder gewoon een stukje toevallige evolutie van een losgeslagen virusje. Je kunt er trouwens ook de hand in zien van een samenspannende reptielen-elite die bezig is het gewone volk sluipenderwijs te vervangen. Daar moeten we het maar een andere keer over hebben. Voorlopig hebben we de handen vol aan dat virus zelf.
Onderwijsmoduul ‘aanvankelijk zondebesef’
Uw auteur zal een jaar of zes zijn geweest toen hij van Juffrouw Dressen leerde dat je elke dag klaar moet zijn voor het geval Jezus je komt halen. In noodgedwongen omgekeerd zwart-wit (witte krijtcirkels op zwart schoolbord) tekende ze je zonden, klein en groot, op je eerst nog schoongeveegde ziel. Wanneer precies het biechten begon weet ik niet meer, wel dat ik niet veel meer wist te verzinnen dan te hebben ‘omgekeken in de kerk’. Het zou nog even duren voordat kapelaan Mastenbroek mijn stiefmoeder wist te vertellen dat pubers masturberen en hij daar persoonlijk geen zonde in zag. Dat was nogal nieuw.
Hoe dan ook, het idee van zonde en sterfelijkheid ging er heel wat makkelijker in dan even later de tafeltjes van vermenigvuldiging. Die tafeltjes moesten eindeloos thuis worden uitgeschreven bij wijze van straf. Zinvollere didactische hulpmiddelen daarvoor waren kennelijk – anders dan die voor aanvankelijk zondebesef – niet behandeld in de onderwijzersopleiding. Met houten linialen slaan op de gestrekte vingertjes van stoute kinderen – en dat uren vooraf al aankondigen – dat dus weer wel.
Nou is er een groot verschil tussen het vroege en vage veraf-idee van de eindigheid des levens en de zeer nabije onzichtbare dreiging die uitgaat van een aanhankelijk kleinkind-met-corona. Of zo te zien nu nog zonder corona, tenminste: waarschijnlijk zonder corona, althans volgens de laatste, onder tegenstribbelen afgenomen zelftest die ook weer niet helemaal betrouwbaar blijkt.
Schrikt u nou maar niet, we gaan dit alles hier metafysisch proberen te duiden. Legt u Ramsy Nasr’s ‘Fundamenten’ maar even terzijde. Eerst maar een terreinverkenning.
De waarlijk verlichte achtenzestigers
U, de lezer, behoort waarschijnlijk net als uw auteur tot de eerste generatie Europeanen die van nabij geen oorlog meemaakten. Misschien wel nog de naweeën ervan, maar dus niet de oorlog zelf. Toen deze wijsheid voor het eerst uit de doeken werd gedaan hadden u en ik ons dat nog nooit zo gerealiseerd, ons privilege was ons in al onze naïveteit ontgaan. Maar het was daarom niet minder waar en we waren de gelukkige, voorlopig unieke uitzondering.
In alle vermetele overmoed groeide een hele naoorlogse generatie zelfs op in de vaste overtuiging dat enerzijds zowat alles om ons heen voortaan echt wel heel anders moest en anderzijds dat dat alles binnenkort ook wezenlijk beter zou worden, zo niet volmaakt. Een soort vanzelfsprekend ‘wir schaffen das’, wij: de waarlijk verlichte achtenzestigers.
Het heeft sindsdien meerdere decennia geduurd voordat het besef tot ons doordrong (bij sommigen duurt dat nog) dat al de sindsdien gemaakte fouten en dommigheden heus niet onderdoen voor die van de eerdere oorlogsgeneratie terwijl wij toch de Frankfurters gelezen hadden. Vandaag is overduidelijk dat ook wij de volgende generatie geen opmerkelijk betere wereld overdragen, erger nog: dat de jongste generatie in nog grotere onwetendheid en verwarring opgroeit dan wij destijds.
Acutere sores vraagt nu de aandacht
Erg genoeg, maar dat daar nu ook nog eens een enorme pandemie overheen moet, dat had ons én hen toch heus wel bespaard mogen blijven. Daar valt geen zinnige wappie-theorie bij te verzinnen over een verstoorde Schepper die straffen oplegt of over een zich op de mensensoort wrekende Moeder Aarde.
De in geen enkel scheppingsverhaal vermelde virussen maken nu korte metten met het idee dat onze ultieme taak ligt bij het creëren van de wereldvrede, het toewerken naar duurzame consumptie en productie, het uitsorteren van migranten, de voorbereiding op de vergrijzing en het resetten van het klimaat. Nee, er is nog veel acutere sores die de aandacht vraagt.
U kunt morgen een hoestje krijgen, keelpijn en dan uw smaak verliezen. Morgenavond of anders overmorgen kan uw huisarts u meedelen dat u vanwege uw leeftijd, bmi of medische voorgeschiedenis geen kans maakt op de intensive care. Dat u nu nog even uw nabestaanden een afscheidstelefoontje kunt gunnen en dat de palliatieve thuishulp bij personeelsgebrek het helaas laat afweten. Tijd voor een lekker galgenmaal is er dan evenmin, zou ook niet lukken als u te weinig zuurstof krijgt: u bent dan veel te druk met naar adem happen.
Je meest recente zonden niet meer kunnen biechten
Tijd om uw schriftelijke euthanasieverklaring op te sporen is er dan niet en voor een finale zelfhulpactie bent u te laf en te huiverig. U behoort tot de generatie die nooit schietoefeningen kreeg en ook de schietwapens niet thuis paraat heeft liggen, die de pil van Drion niet krijgt zolang een kabinetsmeerderheid niet zonder gereformeerde steun uitkomt, die vanwege massaal van hun geloof gevallen priesters ook haar laatste zonden niet kan biechten om met een schone ziel te verschijnen bij degene ‘wiens wil geschiede’, tjongejonge … zo bont heeft Juffrouw Dressen het destijds niet kunnen schetsen met wit krijt op een zwart schoolbord.
En dan nog dit, ter bedenking. Zouden ook dit keer weer de wappies hun ondoordachte gelijk halen, wegkijkend van de sores en feestend in de illegale horeca? Wie de geschiedenis erop navlooit, stelt vast dat zulke wappies maar al te vaak de wind mee hadden, ook al vielen ze steeds weer bij de bosjes.
U kunt natuurlijk nog naar hun clubje overstappen. Intussen werkt uw auteur verder aan zijn metafysiek. En natuurlijk speurt hij naar die reptielen-elite die het volk probeert te vervangen met zijn dodelijke vaccins.
(dec21)
